14/12/2020 | Leestijd: 2 minuten

De wet- en regelgeving omtrent ZZP’ers is – wederom – volop in beweging. De Hoge Raad heeft op 6 november 2020 aangegeven dat niet het afgesloten contract van belang is, maar de werkelijke aard van de werkzaamheden het uitgangspunt zijn. Daarmee wijzigt een belangrijk gezichtspunt.

Veel organisaties maken gebruik van ZZP’ers voor een opdracht of tijdelijke ondersteuning. Een organisatie wil de ZZP’ers vaak geen arbeidsovereenkomst geven, maar meer een opdrachtbevestiging. Is de ZZP’er daarmee een ‘gewone’ werknemer geworden? De Hoge Raad oordeelt dus dat de praktijk op de werkvloer – doet iemand hetzelfde werk als een ‘gewone’ werknemer – bepaalt of er een arbeidsovereenkomst is.

Wat is een arbeidsovereenkomst?

Art. 7:610 BW omschrijft de arbeidsovereenkomst als de overeenkomst waarbij de ene partij, de werknemer, zich verbindt (i) in dienst van de andere partij, de werkgever, (ii) tegen loon (iii) gedurende zekere tijd arbeid te verrichten. Indien de inhoud van een overeenkomst voldoet aan deze omschrijving, dan moet de overeenkomst worden aangemerkt als een arbeidsovereenkomst.

Wet DBA

Als alternatief voor de Wet DBA had het kabinet een minimumtarief, en ook een zelfstandigenverklaring en een webmodule in gedachten. Echter, het minimumtarief en de zelfstandigenverklaring zijn alweer gestrand, maar de webmodule zou per 1 januari 2021 ingevoerd worden. Naar verwachting zal deze webmodule dan per 1 oktober 2021 definitief worden ingevoerd. Tot die tijd blijft de handhaving op een laag pitje staan.

Gevolgen

Deze uitspraak van de Hoge Raad kan enorme gevolgen hebben voor ZZP’ers en de organisaties waar ZZP’ers werken. Als de praktijk op de werkvloer uitwijst dat voor hen dezelfde afspraken gelden als voor reguliere werknemers, dan kan de rechter dit zien als ‘verkapte werknemers’. De organisatie loopt dan het risico dat deze, wellicht met terugwerkende kracht, extra loonkosten moet betalen en/of een arbeidsovereenkomst moet aanbieden. Betekent dit nu dat een organisatie en een ZZP’er geen opdrachtovereenkomsten meer kunnen sluiten? Dat kan wel, maar het hangt a) van de afspraken met de ZZP’er en b) van de werkzaamheden af.

Niet mee eens

De vraag of alle ZZP’ers die werkzaamheden uitvoeren voor een organisatie nu werknemers zijn, is pas echt relevant als één van de partijen meent dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Dat speelt bijvoorbeeld als de organisatie de samenwerking beëindigt en de ZZP’er het daar niet mee eens is en een beroep doet op het ontslagverbod. De rechter moet dan onderzoeken wat partijen hebben afgesproken. Daarnaast zal de rechter bekijken of deze afspraken voldoen aan de elementen die zijn opgenomen in de wet, namelijk het persoonlijk verrichten van arbeid tegen loon onder het gezag van de werkgever.

Het laatste woord is hier vast en zeker nog niet over gesproken…