Nederland zit in een verlammende impasse (en de kosten stijgen!)
11/12/2023 | Leestijd: 3 minuten
Het einde van 2023 nadert. Extreem jammer als je ziet hoeveel doelen het demissionaire kabinet opnieuw niet realiseerde. Stug bleef men vasthouden aan het gedroomde target van 900.000 nieuwe woningen in 2030. De realiteit? Alleen al in 2023 werd het tussendoel van 75.000 nieuwe woningen niet gehaald. Mijn hoop is gevestigd op de nieuwe regering na de recente verkiezingen. Maar hoe snél is die nieuwe regering er? Ook in Nederland kennen we regelmatig Italiaanse toestanden waarbij we maanden moeten wachten op een nieuw, slagvaardig kabinet.
Alle seinen op groen, maar toch…
Alle problemen stropen ook daardoor weer opnieuw op. Vreemd, want alle seinen staan op groen voor de woningbouw. De vraag is gigantisch en de woningnood is ongekend, zowel bij onze eigen bevolking als bij de vluchtelingen. We hebben locaties aangewezen en iedereen staat professioneel paraat. En tóch bouwen we te weinig. Een vreemde tegenstelling waarbij niemand mij echt kan uitleggen waar de schoen wringt. Dit kan toch niet alleen de stikstof-impasse zijn? Want ook de slag naar gasloos moeten we nog zien te maken, een gigantische hoeveelheid werk. Eveneens al het herstel- en renovatiewerk in het aardsbevingsgebied in Groningen vergt nog onnoemelijk veel inzet. Kortom, het werk is er, maar we zitten met elkaar in een verlammende impasse in Nederland. Ik heb er de oplossing niet voor, maar voel me er wel verantwoordelijk voor deze vreemde situatie aan de kaak te stellen. Ik zou zeggen: zet dit nummer één in het regeerakkoord.
De huidige situatie in onze sector? Als het weer: wisselvallig
Sommige werken worden inmiddels uitgesteld. De redenen daarvoor zijn divers: van gewijzigde plannen tot stikstof en alsnog niet haalbare budgetten. Ook wordt het moeilijker om mensen te plaatsen. Jammer, want in het licht van de geschetste ontwikkelingen is het een feit dat we nu meer vaklieden kunnen vinden en aan ons binden. Kortom, zo tegen het einde van 2023 zien we vertraging in de kolom ontstaan. Die had ik weliswaar voor 2024 voorzien, maar steekt nu al de kop op. Het eerste kwartaal van 2024 zal zeker een uitdaging worden, niet alleen voor ons, maar voor de hele branche. Mijn verwachting is dat de normalisatie zich weer enigszins zal voordoen in het tweede kwartaal. Hopelijk hebben we dan ook een nieuwe, dynamische en beslissingsbereide regering.
Stevige impact kostenstijgingen
Een andere serieuze factor in deze risicovolle mix zijn de fors stijgende kosten. Als eerste noem ik u het wettelijk minimumloon; dit gaat in januari stevig omhoog. Daarnaast loopt de cao voor de bouw eind 2023 af. De partijen onderhandelen momenteel en leggen superstevige eisen op tafel voor de nieuwe cao: zowel 10% loonsverhoging alsook elke maand structureel 100 euro bruto erbij. Omgerekend kom je dan uit op 14% loonstijging, een écht serieuze kostenstijging die wij moeten doorberekenen aan onze opdrachtgevers. En vergeet niet dat de afgelopen jaren de loonkosten ook al met 5% per jaar stegen. Een andere eis is dat de werknemers niet langer 65% van de pensioenpremie betalen, maar 80%. Natuurlijk zijn dit nu nog eisen, en er wordt stevig onderhandeld, maar we moeten rekenen op een flinke kostenstijging aan de kant van de uren. Niet in de toekomst, maar keihard vanaf 1 januari 2024.
Gering aandeel new business eerste kwartaal
Daar komt bij dat hier niet direct een hogere omzet tegenover staat, want nieuwe werken worden bijna nooit opgestart in het eerste kwartaal in verband met mogelijk slecht weer en onwerkbare dagen. De meeste aannemers tillen nieuwe projecten daar overheen. Het aandeel new business in het eerste kwartaal is niet zo substantieel, terwijl de taximeter van de veel hogere kosten direct begint te lopen. In feite lig je dan met een duur zeilschip midden op de oceaan en is er te weinig wind. Inmiddels heeft Haldu Groep over deze complexe kostensituatie een informerende kennisgeving per mail gezonden aan onze opdrachtgevers.
Nieuw label voor zzp’ers
Uiteraard zit Haldu Groep niet stil en benutten we kansen waar we die zien. Vanaf januari 2024 gaan we bemiddelen in zzp-opdrachten vanuit een gloednieuwe entiteit: Haldu ZZP Services. Daarmee worden we bemiddelaar tussen onze opdrachtgevers en zzp’ers die we al jarenlang kennen en die bij ons bekend staan als topkrachten. Sterker nog: we hebben hen jarenlang mogen plaatsen voordat zij besloten zzp’er te worden. Voor deze constructie zien we een groeiende vraag in de markt.
Laten we ons schrap zetten voor 2024. Samen staan we sterk!
Danny van Hal